کلوئید گوش بافتی لاستیکی و فیبری دارد که بعد از آسیب دیدن یا ضربه خوردن به گوش و حتی سوراخ کردن گوش به وجود می‌آید. کلوئیدها بیشتر در لاله گوش و غضروف بالای گوش ایجاد می‌شوند و رنگ آن‌ها با رنگ پوست متفاوتی است. این ضایعه در برخی مواقع حس درد و خارش به همراه دارد و در صورتی که زیاد رشد کند منجر به تغییر شکل گوش یا انحراف گوش می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این ضایعه پوستی و علائم و علت ایجاد آن تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
کلوئید گوش چیست؟
وقتی زخمی یا آسیبی روی گوش ایجاد می‌شود، سلول‌های بدن برای ترمیم آن وارد عمل می‌شوند. بافت جدیدی تشکیل شده و به مرور زمان، جای زخم به حالت طبیعی خود بازمی‌گردد. اما در برخی شرایط، فرایند ترمیم دچار اختلال شده و بافتی فیبری به نام اسکار ایجاد می شود. این اسکار با تولید بافت اضافی، توده‌ای بزرگ‌تر از زخم اولیه به وجود می‌آورد که به آن کلوئید یا گوشت اضافه گوش می‌گویند. کلوئیدها می‌توانند ظاهر گوش را تغییر می دهند. در لاله گوش، این توده‌ها گرد و جامد هستند.
کلوئیدهای لاله گوش مقاومت زیادی دارند و حتی بعد از درمان نیز ممکن است دوباره رشد کنند. به همین دلیل، استفاده از ترکیبی از روش‌های درمانی می‌تواند بهترین راهکار برای حذف کامل و دائمی آن‌ها باشد.
نشانه های کلوئید گوش
- رنگ پوست: احتمال بروز کلوئید در افراد با پوست تیره، ۱۵ تا ۲۰ برابر بیشتر از افراد با پوست روشن است.
- وراثت: وجود سابقه کلوئید در خانواده می‌تواند خطر ابتلا به این عارضه را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
- سن: این مشکل پوستی در افراد زیر ۳۰ سال بیشتر دیده می‌شود.
- سوراخ کردن گوش: انجام پیرسینگ یا سوراخ کردن گوش یکی از عوامل موثر در ایجاد کلوئید یا گوشت اضافه است.
کلوئید گوش چه علائمی دارد؟
رشد تدریجی کلویید لاله گوش
کلوئید لاله گوش به‌مرور زمان و به‌آرامی ظاهر می‌شود؛ به طوری که ممکن است ۳ تا ۱۲ ماه طول بکشد تا متوجه شکل‌گیری آن شوید. این بافت اضافه معمولاً با پوست اطراف گوش متفاوت است و می‌تواند نرم و لطیف یا سخت و منعطف باشد. برخی از علائم بارز کلوئید گوش عبارت‌اند از:
- خارش، درد و قرمزی: ممکن است همراه با این بافت احساس تحریک پوستی داشته باشید.
- تغییر رنگ: با رشد کلوئید، رنگ آن می‌تواند به صورتی، قرمز، بنفش یا قهوه‌ای تغییر یابد.
- شکل: ساختاری دایره‌ای یا بیضی دارد.
- اثرات روانی: وجود کلوئید روی گوش می‌تواند باعث کاهش اعتمادبه‌نفس، احساس ناخوشایندی نسبت به ظاهر، اضطراب یا حتی افسردگی شود.
کلوئید گوش با درد یا عفونت لاله گوش همراه نیست. اما در حین رشد، لمس آن ممکن است خارش یا حساسیت ایجاد کند. مخصوصا زمانی که به لباس یا سایر اشیا ساییده شود، احتمال تحریک و تشدید این حساسیت وجود دارد.
بیشتر بخوانید: کلوئید بعد از عمل بینی
علت ایجاد کلوئید گوش
کلوئید گوش در نتیجه تولید بیش از حد بافت اسکار پس از آسیب پوستی شکل می‌گیرد. این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که بافت گرانولاسیون (کلاژن نوع ۳) بیش‌ازحد رشد کرده و به تدریج با کلاژن نوع ۱ جایگزین شود. کلوئید معمولاً فراتر از محدوده زخم اولیه گسترش یافته و به‌صورت یک اسکار برجسته ظاهر می‌شود. عوامل مختلفی می‌توانند منجر به تشکیل کلوئید شوند، از جمله:
- زخم‌ها یا جراحات پوستی
- سوراخ کردن لاله گوش یا پیرسینگ
- سوختگی‌های جزئی یا شدید گوش
- خراش‌ها و آسیب‌های سطحی
- انجام خال‌کوبی در شرایط غیر بهداشتی
- آکنه و جوش‌های شدید
- ابتلا به بیماری‌هایی مانند آبله مرغان
- اسکارهای به جا مانده از جراحی
- نیش حشرات
این موارد همگی می‌توانند پوست را تحریک کرده و شرایط لازم برای ایجاد کلوئید فراهم کنند.
کلوئید گوش را چگونه تشخیص دهیم؟
کلوئید روی گوش به راحتی قابل شناسایی است. پزشک با یک معاینه ساده گوش می‌تواند وجود این عارضه را تشخیص دهد و در اغلب موارد نیازی به انجام آزمایش‌های پیچیده وجود ندارد. با این حال، اگر پزشک متخصص پوست یا گوش نیاز به بررسی‌های بیشتری داشته باشد، ممکن است انجام بیوپسی پوست را توصیه کند.
بیوپسی پوست به پزشک کمک می‌کند تا مطمئن شود که بافت اسکاری که در گوش ایجاد شده است، ناشی از بیماری‌های دیگری مانند درماتوفیبروسارکوم پروتوبرانس (نوعی سرطان پوست) نیست. این روش، امکان تمایز دقیق بین کلوئید و سایر عوارض پوستی مشابه را فراهم می‌کند.
کلوئید گوش چگونه درمان می شود؟
درمان کلوئید گوش پیچیدگی‌هایی دارد، زیرا این عارضه به درمان مقاوم است و ممکن است حتی پس از درمان، دوباره رشد کند. علاوه بر این، روش درمانی موثر برای یک فرد ممکن است برای دیگری کارایی نداشته باشد. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان توصیه می‌کنند که از ترکیبی از روش‌های مختلف درمانی استفاده شود.
استفاده از دارو در درمان کلوئید گوش
یکی از راه‌های موثر برای درمان کلوئید، تزریق کورتیکواستروئید است. این دارو با هدف کاهش اندازه و علائم کلوئید، مستقیما به بافت اسکار تزریق می‌شود. تزریق کورتیکواستروئید هر سه تا شش هفته یکبار تکرار می‌شود تا به تدریج باعث کوچک شدن کلوئید شود.
عوارض احتمالی تزریق کورتیکواستروئید
از عوارض جانبی این روش می‌توان به نازک شدن پوست و افزایش قطر عروق خونی در محل تزریق اشاره کرد. با این حال، نتایج مطلوب آن بسیاری از افراد را به استفاده از این روش ترغیب می‌کند.
لیزر درمانی برای کلوئید گوش
لیزر درمانی یکی از روش‌های مؤثر برای کاهش اندازه و کمرنگ کردن کلوئیدها است. این روش به‌صورت ترکیبی با سایر درمان‌ها، مانند پرتودرمانی، استفاده می‌شود.
پرتودرمانی:
پس از برداشتن کلوئید از گوش، پزشک ممکن است از پرتوهای قوی برای جلوگیری از بازگشت آن استفاده کند. این درمان می‌تواند بلافاصله بعد از جراحی یا طی یک هفته انجام شود تا احتمال عود کلوئید به حداقل برسد.
سرما درمانی برای کلوئید گوش
در سرما درمانی، از سرمای شدید برای منجمد کردن و تخریب کلوئید استفاده می‌شود. نیتروژن مایع یکی از روش‌های رایج در این درمان است که به دلیل موفقیت بالا و نرخ بازگشت پایین، بسیار محبوب است.
این روش برای کلوئیدهای کوچک و تازه تشکیل شده موثر است و به کاهش اندازه و نرمی بافت کلوئید کمک می‌کند. در سرما درمانی، پزشک با انجماد کلوئید از داخل به بیرون عمل می‌کند. ترکیب این روش با تزریق کورتیکواستروئید می‌تواند نتایج درمانی بهتری به همراه داشته باشد.
استفاده از پماد برای درمان کلوئید گوش
یکی از روش‌های کاهش التهاب و بهبود اسکار گوش، استفاده از کرم‌های رتینوئیدی است که توسط پزشک تجویز می‌شوند. این کرم‌ها به کاهش اندازه، بهبود ظاهر و کاهش علائمی مثل خارش در کلوئیدها کمک می‌کنند. رتینوئیدها یک گزینه موثر برای مدیریت علائم کلوئید گوش هستند.
جراحی برای برداشتن کلوئید گوش
برداشتن کلوئید با جراحی یکی از گزینه‌های درمانی است که تحت بی‌حسی موضعی در کلینیک یا مطب پزشک انجام می‌شود. این روش شامل دو مرحله اصلی است:
- مرحله اول: پزشک یک فلپ کوچک از پوست در اطراف کلوئید ایجاد کرده و بافت اسکار غیرطبیعی را با دقت برمی‌دارد.
- مرحله دوم: پوست اطراف به شکلی برش داده و تا می‌شود که نقص ایجاد شده پوشانده شود. سپس بخیه‌های ظریف برای ترمیم زخم استفاده می‌شوند.
در برخی موارد، جراحی ممکن است باعث تشکیل اسکار کلوئیدی جدید یا بزرگ‌تر شود، زیرا این روش زخم جدیدی ایجاد می‌کند. برای کاهش این خطر، جراح ممکن است پیش از بخیه زدن از تزریق استروئید استفاده کند. همچنین، بخیه‌ها در کمتر از یک هفته برداشته می‌شوند تا از واکنش آلرژیک احتمالی جلوگیری شود.
درمان خانگی کلوئید گوش
اگرچه هیچ درمان خانگی قطعی برای از بین بردن کامل کلوئید لاله گوش وجود ندارد، اما روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کاهش ظاهر و علائم این عارضه کمک کنند.
ژل‌های سیلیکونی:
مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از ژل‌های سیلیکونی می‌تواند به بهبود آسیب‌های بافتی و کاهش تیرگی رنگ کلوئید کمک کند. طبق تحقیقات، حدود ۳۴ درصد از اسکارهای برجسته پس از مصرف منظم ژل سیلیکونی به مرور صاف‌تر شده‌اند.
علاوه بر این، ژل‌های سیلیکونی می‌توانند از تشکیل مجدد کلوئید نیز جلوگیری کنند. به همین دلیل، پزشکان اغلب استفاده از این ژل‌ها را به‌عنوان بخشی از مراقبت‌های پس از جراحی توصیه می‌کنند.
پیشگیری از ایجاد کلوئید گوش
برای جلوگیری از به وجود آمدن کلوئید در لاله گوش، پیشگیری از هرگونه آسیب به این ناحیه اهمیت زیادی دارد. با رعایت نکات زیر می‌توانید خطر ایجاد کلوئید را کاهش دهید:
- مراقبت‌های حین و پس از سوراخ کردن گوش: اگر در اطراف پیرسینگ احساس تورم یا درد کردید، به سرعت با پزشک مشورت کنید تا از عفونت یا تشکیل کلوئید جلوگیری شود.
- پرهیز از استفاده گوشواره‌های فلزی: استفاده از پشت گوشواره‌های پلاستیکی به‌جای انواع فلزی می‌تواند احتمال تحریک پوست را کاهش دهد.
- مراقبت از زخم یا جراحت گوش: در صورت بروز آسیب یا زخم، برای پیشگیری از عفونت و ایجاد اسکار، آن را به درستی تمیز و ضدعفونی کنید. استفاده از ژل‌های سیلیکونی با مشورت پزشک نیز می‌تواند به بهبود سریع‌تر زخم کمک کند.
- توجه به سابقه شخصی یا خانوادگی: اگر خودتان یا یکی از اعضای خانواده در گذشته به کلوئید مبتلا شده‌اید، پیش از انجام اقداماتی مانند سوراخ کردن گوش، تاتو یا جراحی‌های زیبایی، حتما با یک متخصص پوست مشورت کنید.
سخن پایانی
در نهایت، کلوئید گوش می‌تواند ضایعه ای آزاردهنده باشد که اگر به موقع درمان نشود، ممکن است باعث ناراحتی فرد شود. با توجه به اینکه درمان این نوع اسکار به دقت و تخصص نیاز دارد، مشاوره با یک متخصص پوست و زیبایی می‌تواند تاثیر زیادی در بهبود شرایط داشته باشد. دکتر احمدرضا طاهری، با تخصص و تجربه‌اش در زمینه درمان کلوئید و مشکلات پوستی، می‌تواند راه حل‌های موثری برای کاهش علائم و درمان این مشکل ارائه دهد. اگر با کلوئید گوش مواجه هستید، مراجعه به دکتر طاهری می‌تواند شما را در مسیر درمان درست و مؤثر قرار دهد.
سوالات متداول
زمان اثرگذاری درمان‌ها بسته به روش انتخابی و شدت کلوئید متفاوت است. درمان‌های غیرجراحی مانند تزریق استروئید به چندین جلسه نیاز دارند تا نتایج واضح‌تری مشاهده شود.
کلوئیدهای گوش ممکن است با علائمی مانند درد، خارش، یا حساسیت همراه باشند. همچنین درمان‌های مختلف برای کلوئید گوش با درد و ناراحتی کم همراه هستند. تزریق استروئید ممکن است باعث کمی درد یا سوزش شود، اما بیشتر روش‌های درمانی غیرجراحی مانند لیزر یا سرما درمانی بدون درد هستند یا درد خفیفی دارند.